THÀNH LẬP HỘ KINH DOANH LÀ GÌ, ĐIỀU KIỆN HỘ KINH DOANH NHƯ THẾ NÀO ?

26/11/2024
Phan Thị Phương Trinh

Điều kiện thành lập hộ kinh doanh như thế nào?

Hộ kinh doanh cá thể được biết đến là một trong những mô hình kinh doanh đóng vai trò quan trọng với sự phát triển của nền kinh tế. Vậy làm thế nào để đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể?

1. Hộ kinh doanh là gì? Đặc điểm của hộ kinh doanh

1.1 Hộ kinh doanh là gì?

Căn cứ Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp thành viên hộ gia đình đăng ký kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.

Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ, làm dịch vụ có thu nhập thấp không phải đăng ký hộ kinh doanh, trừ trường hợp kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. UBND tỉnh, thành phố trực thuộc TW quy định mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương.

1.2 Hộ kinh doanh có những đặc điểm gì?

Theo Chương VIII Nghị định 01/2021/NĐ-CP

Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân như đa phần các loại hình doanh nghiệp khác
Đăng ký hộ kinh doanh cá thể là hộ gia đình hoặc cá nhân nhưng các thành viên của hộ kinh doanh đều là người Việt Nam
Hộ kinh doanh được phép kinh doanh tại nhiều địa điểm nhưng phải đăng ký một địa điểm làm trụ sở chính
Hộ kinh doanh không bị giới hạn việc sử dụng lao động
Hộ kinh doanh có thể thuê người quản lý hoạt động kinh doanh
Hộ kinh doanh phải nộp các loại thuế sau: Thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, lệ phí môn bài
Hộ kinh doanh không được phép sử dụng hóa đơn đỏ (hóa đơn VAT)

2. Ai có quyền Thành lập Hộ kinh doanh?

Theo khoản 2 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP

a) Cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của Bộ luật Dân sự có quyền thành lập hộ kinh doanh theo quy định tại Chương này, trừ các trường hợp sau đây:

Người chưa thành niên, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; người bị mất năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;
Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định;
Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật có liên quan.

b) Cá nhân, thành viên hộ gia đình quy định tại khoản 1 Điều này chỉ được đăng ký một hộ kinh doanh trong phạm vi toàn quốc và được quyền góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp trong doanh nghiệp với tư cách cá nhân.

c) Cá nhân, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh không được đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh của công ty hợp danh trừ trường hợp được sự nhất trí của các thành viên hợp danh còn lại.

3. Hồ sơ, thủ tục thành lập hộ kinh doanh gồm những gì?

3.1 Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh

a) Hồ sơ cần chuẩn bị

Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh (Phụ lục III-1 TT 02.2023 BKHDT).docx);
Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc thành lập hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
Bản sao văn bản ủy quyền của thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh.

3.2 Địa điểm đăng ký hộ kinh doanh cá thể

Công dân có thể nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh cá thể tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh
Công dân cũng có thể thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh online tại trang dịch vụ công của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố.
Hồ sơ sau khi đăng ký sẽ được chuyển tiếp về Phòng Tài chính – Kế hoạch hoặc Phòng Kinh tế của UBND Quận, huyện liên quan để xét duyệt hồ sơ
Nếu hồ sơ hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện sẽ gửi thông báo về tài khoản đăng ký kinh doanh của chủ hộ để hẹn ngày lấy giấy phép. Trong trường hợp hồ sơ chưa đạt yêu cầu thì cần bổ sung hoặc bị từ chối thì chủ hộ cũng sẽ nhận được thông báo trực tiếp thông qua tài khoản đăng ký kinh doanh.

3.3 Thời gian giải quyết hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh cá thể

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trao giấy biên nhận và cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, nếu có đủ các điều kiện:

Ngành, nghề đăng ký kinh doanh không bị cấm đầu tư kinh doanh
Tên của hộ kinh doanh được đặt theo đúng quy định
Nộp đủ lệ phí đăng ký hộ kinh doanh theo quy định

Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải thông báo bằng văn bản cho người nộp hồ sơ hoặc người thành lập hộ kinh doanh biết. Trong thông báo nêu rõ lý do và yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ (nếu có)

Trường hợp sau 3 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh mà không nhận được giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ thì người thành lập hộ kinh doanh hoặc hộ kinh doanh có quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo.

3.4 Lệ phí

Mức lệ phí cụ thể do Hội đồng nhân dân tỉnh quyết định (căn cứ quy định tại Thông tư số 85/2019/TT-BTC)
Người nộp hồ sơ nộp lệ phí đăng ký hộ kinh doanh tại thời điểm nộp hồ sơ. Lệ phí đăng ký hộ kinh doanh có thể nộp trực tiếp tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh ở cấp huyện hoặc chuyển vào tài khoản của cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Lệ phí đăng ký hộ kinh doanh không được hoàn trả cho hộ kinh doanh trong trường hợp hộ kinh doanh không được cấp đăng ký hộ kinh doanh.

4. Vốn điều lệ kinh doanh

Căn cứ Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh do chủ hộ là cá nhân hoặc hộ gia đình bỏ vốn ra để thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình. Như vậy, vốn điều lệ của hộ kinh doanh không tách rời với tài sản của chủ hộ

Thông tin về số vốn điều lệ sẽ được thể hiện trong giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh. Pháp luật hiện hành không quy định số vốn điều lệ tối thiểu hay tối đa khi thành lập hộ kinh doanh cá thể. Việc đăng ký số vốn điều lệ bao nhiêu là phụ thuộc vào khả năng và quyết định của chủ hộ. Chủ hộ nên đăng ký vốn điều lệ ở mức vừa phải so với khả năng tài chính.

Một số điều cần lưu ý về vốn điều lệ hộ kinh doanh:

Vốn điều lệ không ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ của hộ kinh doanh.
Vốn điều lệ nên được đăng ký phù hợp với ngành, nghề kinh doanh, quy mô và chiến lược kinh doanh
Nếu hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động, sau khi dùng hết số vốn điều lệ để thanh toán các khoản nợ mà vẫn còn, chủ hộ kinh doanh phải dùng tài sản của mình để thanh toán hết các khoản nợ đó

5. Lưu ý về ngành nghề kinh doanh

Hộ kinh doanh có nghĩa vụ phải thực hiện việc đăng ký kinh doanh đúng và phù hợp với lĩnh vực hoạt động của mình, không trái quy định của pháp luật

Hộ kinh doanh chỉ được phép kinh doanh trong phạm vi ngành nghề đã đăng ký. Chủ hộ sẽ được toàn quyền chọn ngành nghề mình muốn kinh doanh hoặc dự định trong tương lai sẽ tiến hành kinh doanh

Pháp luật hiện không có quy định cụ thể về số lượng ngành nghề kinh doanh tối đa mà hộ kinh doanh được đăng ký. Do đó, hộ kinh doanh có thể đăng ký nhiều ngành, nghề. Tuy nhiên, những ngành nghề đó phải được sự chấp thuận của cơ quan đăng ký kinh doanh và phải đáp ứng các điều kiện:

Không phải các ngành nghề kinh doanh bị cấm theo quy định của pháp luật
Đủ điều kiện kinh doanh ngành nghề đó (Đối với các ngành nghề cần phải xin giấy phép con thì phải làm thủ tục để được cấp giấy phép)

6. Thời hạn đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh

Khi chủ hộ, thành viên hộ gia đình (trường hợp thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh) có ý định chuyển địa chỉ trụ sở hộ kinh doanh để phù hợp với mục đích hoạt động hoặc hợp đồng thuê địa điểm kinh doanh đã hết hạn thì hộ kinh doanh phải thay đổi địa chỉ trụ sở chính

Theo Điều 90 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, nếu có thay đổi nội dung trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh thì chủ hộ cần đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh với Cơ quan đăng ký kinh doanh trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi.

7. Các trường hợp bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh

Theo Điều 93 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trong các trường hợp:

Nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo
Ngừng hoạt động kinh doanh quá 06 tháng liên tục mà không thông báo với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đăng ký và Cơ quan thuế
Kinh doanh ngành, nghề bị cấm
Hộ kinh doanh do những người không được quyền thành lập hộ kinh doanh thành lập
Hộ kinh doanh không gửi báo cáo về việc tuân thủ các quy định khi cần thiết đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày hết hạn gửi báo cáo hoặc có yêu cầu bằng văn bản
Trường hợp khác theo quyết định của Tòa án, đề nghị của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của luật

8. Mã số thuế hộ kinh doanh

Mã số hộ kinh doanh là dãy số được tạo tự động bởi Hệ thống ứng dụng đăng ký thuế và truyền sang hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh để cấp cho hộ kinh doanh.

Từ 01/07/2023, mã số thuế hộ kinh doanh chính là mã số hộ kinh doanh và được in trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh

9. Đăng ký thuế lần đầu

a) Thời hạn đăng ký thuế lần đầu

Hộ kinh doanh phải đăng ký thuế trực tiếp với cơ quan thuế trong thời hạn 10 ngày kể từ khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh

b) Cấp giấy chứng nhận đăng ký thuế

Cơ quan thuế cấp giấy chứng nhận đăng ký thuế cho người nộp thuế trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đăng ký thuế của người nộp thuế theo quy định
Cơ quan thuế thông báo mã số thuế cho người nộp thuế thay giấy chứng nhận đăng ký thuế trong các trường hợp:

Cá nhân ủy quyền cho tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập đăng ký thuế thay cho cá nhân và người phụ thuộc của cá nhân
Cá nhân thực hiện đăng ký thuế qua hồ sơ khai thuế
Tổ chức, cá nhân đăng ký thuế để khấu trừ thuế và nộp thuế thay
Cá nhân đăng ký thuế cho người phụ thuộc

Trường hợp bị mất, rách, nát, cháy giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc thông báo mã số thuế, cơ quan thuế cấp lại trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đề nghị của người nộp thuế theo quy định

Trên đây là những nội dung cơ bản về "Xin giấy phép đăng ký thành lập hộ kinh doanh". Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp HTDNV GROUP để được hỗ trợ tư vấn miễ phí.

Với quan điểm vì lợi ích cao nhất của khách hàng, chúng tôi – HTDNV GROUP xin cam kết:

👉 Không phát sinh thêm bất kỳ chi phí nào khi sử dụng dịch vụ.

👉 Hỗ trợ trọn gói thủ tục, hồ sơ.

👉 Đảm bảo thời gian hoàn thành hồ sơ nhanh chóng, đúng hẹn.

👉 Đảm bảo đúng những quy định pháp luật.

👉 Tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc liên quan về pháp lý khi thành lập và vận hành

👉 Đồng hành và hỗ trợ xử lý những vấn đề phát sinh.